standaardstandaard
©standaard|Ville de Bouvines

Reuzen levende trots in de regio

Ze meten drie, soms vier meter. Ze wegen tussen de 80 en 250 kilo. Ze worden op de schouder gedragen, begeleid door muziek en bij hun voornaam genoemd: Jules, Léon, Jojo, Françoise…

De reuzen zijn de populaire ziel van Vlaamse festivals, zelfs in de Rijselse agglomeratie.

Trouwens... Wat is een reus in de noordelijke traditie?

Een Géant, een echte traditie in Noord-Frankrijk, België en Catalonië, is een constructie die door een persoon wordt gedragen (of op een kar) en die een historisch, legendarisch, landelijk of denkbeeldig personage voorstelt.

Ze verschijnen tijdens ducasses, cavalcades, carnavals- en gemeenschapsfeesten, vergezeld van muziek, dans en confetti.

Er zijn er iets meer dan 132 in de Europese Metropool Lille , die 95 gemeenten beslaat.

Er was eens... een volk van reuzen

Ze zijn gemaakt van hout, canvas, rotan… en toch lopen ze onder ons rond.
Ze wegen vaak meer dan 100 kilo, dansen op dorpspleinen, dragen de namen Jacques, Léon, Françoise… en leven in de harten van de lokale bevolking.

De Reuzen zijn de welwillende bewakers van het Vlaamse geheugen en hun geschiedenis gaat verschillende eeuwen terug.

Het begon allemaal in de Middeleeuwen, tijdens religieuze processies. Ze werden opgericht om de grote bijbelse scènes te vertellen, om indruk te maken op de menigte en om de verbeelding te prikkelen. Door de eeuwen heen verhuisden deze kolossen van de kerken naar de pleinen. Ze werden ontdaan van hun aureool, maar niet van hun aura: de reuzen werden populaire figuren, symbolen van een dorp, een ambacht, een plaatselijke legende.

De wever van Halluin, de wasvrouw van Quesnoy-sur-Deûle, de boer van Fromelles of de bierkoning van Armentières… Elk van hen belichaamt een stukje geschiedenis.
En elke stad waakt over haar reuzen alsof het levende schatten zijn.

Een reus is een handgesneden gezicht, kleren genaaid door de naaisters van het dorp, een houten geraamte gedragen op de schouders door een ervaren vrijwilliger.
Een reus dragen is een eer.
Hem laten dansen is een kunst.
Er een maken is een daad van liefde voor je stad.

Ze hebben door de eeuwen heen geleefd, de revolutie overleefd, oorlogen overleefd. Maar ze zijn altijd teruggekomen. Sterker, mooier, talrijker.

Ze worden gedoopt, gevierd en soms getrouwd. Ze hebben hun gezondheidsdossier, hun lied, hun groep muzikanten.
Ze spreken niet, maar ze vertellen het verhaal van eeuwen geschiedenis, van gedeelde vreugde, van dagelijkse strijd, van herinneringen die in de loop der tijd zijn geweven.

Dus als je er de volgende keer een tegenkomt, kijk dan omhoog.
Kijk naar hun vaste, zachte blik. Luister naar de trommelslag.
En vooral… doe mee.

Met de hand gemaakt gedragen vanuit het hart

Elke reus is uniek. Het hoofd is vaak gegoten in hars of papier-maché, het lichaam is gevormd rond een licht frame en de kleding is genaaid door vrijwilligers.

Ze kunnen door één persoon worden gedragen of op een praalwagen worden gemonteerd. Sommige zijn gearticuleerd, andere dansen. Ze zijn allemaal gemaakt uit liefde voor ons erfgoed.

 

Dus ben je klaar om deze geweldige lokale figuren te ontmoeten?

We hebben een selectie gemaakt van 10 grote persoonlijkheden

die je niet mag missen in de buurt van Lille.

1. De jongste: Petit Jules – Bondues
Petit Jules, geboren in 2023, maakt de reuzenfamilie van Bondues compleet met een gezonde dosis tederheid.

💬 “Hij is een mini-reus, maar nu al een grote bron van trots voor de kinderen van Bondues.”

2. De nobelste: Jacques & Françoise de Luxembourg – Armentières
Deze reusachtige broer en zus, geïnspireerd door een historisch geslacht, zijn de sterren van het Fête des Nieulles, een emblematisch feest sinds de 16e eeuw.

🕊️ Ze worden met de hand gedragen en herinneren aan de middeleeuwse geschiedenis en het prestige van Armentières.

3. Het meest textiele: Jacques le Tisserand – Halluin
Als eerbetoon aan de ambachten van weleer staat hij symbool voor een hele arbeiderstraditie in Noord-Frankrijk.

Altijd gekleed als een ambachtsman die trots is op zijn vak, belichaamt hij het industriële verleden van Halluin.

4. De meest melodieuze: Léon le Violoniste – Wambrechies
Tussen twee noten door leidt Léon de parade als een orkestleider. Een echte zonnestraal in de cavalcades.

Zijn reusachtige viool weerklinkt van dorp tot dorp.

5. De meest landelijke: Jean de la Cense – Fromelles
Als boer die trots is op zijn strobalen en zijn terroir, paradeert Jean met kalmte en bonhomie.

🐓 Hij belichaamt het Weppes platteland op zijn zachtst.

6. De meest feestelijke: Jojo – La Bassée
Kleurrijk, glimlachend en altijd klaar voor een rondje kroegentocht, Jojo is een hit op volksdansen.

Hij is DE reus van de grote sferen.

7. De oudste: Rosalie la Lavandière – Quesnoy-sur-Deûle
Zij belichaamt alledaagse gebaren, huishoudelijke tradities en de wereld van de Noordelijke vrouwen van weleer.

Haar schort vertelt meer dan folklore: een vergeten werkelijkheid.

8. 📚 De meest educatieve: P’tit Georges – Marquette-lez-Lille
Deze kleine reus is ontworpen voor gebruik in scholen en leert op een educatieve manier de plaatselijke geschiedenis.

Een levendig instrument om met de allerkleinsten over erfgoed te praten.

9. 🚶‍♂️ De meest bereisde: Léonard – Erquinghem-Lys
De route loopt langs festivals en gemeentes, en weeft banden tussen steden en mensen.

Een reusachtige ambassadeur die de wegen van de streek door en door kent.

10. 🏰 De grootste bouwers: Phinaert & Lydéric – De stichtende reuzen van Lille
De ene is een wrede oger die heerste over de moerassen. De andere, een wraakzuchtige wees opgevoed door een hinde. Samen schreven ze de grootste legende van het gebied. Volgens het middeleeuwse verhaal versloeg Lyderic Phinaert in een duel en stichtte hij de stad Lille op het veroverde land.

🏛️ Deze mythe, overgeleverd sinds de middeleeuwen, loopt vandaag de dag nog steeds door processies.
👣 Hun reuzen zijn de steunpilaren van de Vlaamse verbeelding, aanwezig in Wambrechies, Comines of zelfs in bepaalde symbolische processies van de metropool.
Lille zou geboren zijn uit een gevecht tussen twee reuzen. Sindsdien waken ze nog steeds, hoog als torens, over het land van Vlaanderen.”

De geheime agenda van de reuzen (of bijna)

Hun jaar is even vol als het uwe

Ze hebben de elegantie van traditie, de evenwichtigheid van een geborduurd kostuum, de stille kracht van Vlaamse wortels.
Maar de Reuzen zijn meer dan alleen herinneringen: ze hebben ook hun eigen evenementenkalender.

Optochten, cavalcades, lokale feesten of grote ducasses: gedurende 2025 zullen ze opnieuw tot leven komen op de pleinen van onze dorpen en steden.

  • Sommige dansen op het ritme van fanfares.
  • Anderen zwaaien naar kinderen vanaf hun praalwagens.
  • Wat voor weer het ook is, ze gaan vooruit, gedragen door enthousiastelingen, wevers van banden en emotie.